FPP i CALPE: Sklepy spożywcze, drogerie i pralnie też mogą negocjować umowy najmu

Przepis art. 15ze ustawy COVID-19 dotyczy wszelkich typów umów, których przedmiotem jest oddanie do używania powierzchni handlowej. Powierzchnią handlową jest powierzchnia, która służy obsłudze klientów detalicznych lub pełni wobec niej funkcję pomocniczą (magazyn, biura, pomieszczenia socjalne). Uzupełnianie przepisu w drodze wykładni o nowe elementy – skutkujące pogorszeniem sytuacji jej wielu adresatów – narusza zasady poprawnej legislacji demokratycznego państwa prawnego.

„Oczywistą intencją ustawodawcy (ratio legis), która wynika z całokształtu art. 15ze ustawy COVID-19, jest zmniejszenie obciążeń korzystających z powierzchni handlowych w czasie zakazu prowadzenia działalności w większych obiektach handlowych Przepis dotyczy nie tylko najemców, których działalność została zakazana. Nie ma powodu, aby w drodze wykładni ograniczać zakres przepisu wbrew jego jasnemu brzmieniu. Takie uzupełnienie – skutkujące pogorszeniem sytuacji jej wielu adresatów – naruszałoby zasady poprawnej legislacji demokratycznego państwa prawnego. Tak daleko idąca – sprzeczna z jasno wyrażoną wolą ustawodawcy – wykładnia prawotwórcza jest niedopuszczalna” – podkreśla Grzegorz Lang, radca prawny, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich i Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).

FPP i CALPE zaopiniowały zakres zastosowania art. 15ze ustawy COVID-19. Pierwszeństwo ma wykładnia gramatyczna (językowa) – czyli odczytanie użytych słów i sformułowań zgodnie z ich zwykłym znaczeniem. Nie ma wątpliwości, że przepis dotyczy wszystkich obiektów handlowych – wskazanie „obiektów handlowymi o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2” dotyczy (jest cechą) wyłącznie okresu, w którym obowiązuje zakaz działalności w tych obiektach. Zatem renegocjacje umów można zastosować we wszystkich obiektach handlowych w okresie obowiązywania zakazu działalności. Przepis nie ogranicza się również tylko do najemców, których działalność została zakazana w okresie wskazanym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Brzmienie tej części przepisu art. 15ze jest tak jednoznaczne, że uzasadnia poprzestanie na wykładni gramatycznej.

Wykładnia językowa przepisu art. 15ze w tym aspekcie jest więc wystarczająca. Należy przede wszystkim pamiętać, że wiążące są tylko przepisy opublikowane w Dzienniku Ustaw. Wszelkie inne wypowiedzi władz (wywiady, konferencje prasowe, informacje na stronach internetowych itp.), w tym uzasadnienie projektu w druku sejmowym, nie mają mocy prawnej.