Nie tylko Primark i Mere. Jakie sieci handlowe zadebiutowały w Polsce, a które opuściły nasz rynek w trakcie pandemii?

Sklepy prześcigają się w promocji piwa, aby przyciągnąć klientów

Gdy tylko rozpoczyna się sezon na grilla, w sklepach ruszają promocję na piwo. Sieci handlowe jak Biedronka, Lidl czy Dino prześcigają się w ofertach typu „12+12”, czyli za 12 kupionych butelek lub puszek piwa otrzymasz kolejne 12 gratis. Zmienia się tylko liczba i marka piwa, ale zasada jest dokładnie taka sama.

Na nieco inną formę promocji trunków zdecydowała się Żabka Polska. Zarówno w tym, jak i w poprzednim roku oferowała klientom możliwość zakupu 24 piwa w obniżonej cenie, a następnie możliwość odebrania ich w sklepach w ciągu 20 dni od daty zakupu. Odbiór możliwy jest raz dziennie, ale można odebrać wszystkie 24 piwa nawet w jeden dzień.

Co prawa Żabka Polska przekonywała, że te oferta 24 to nie jest „abonamentem piwny” czy „subskrypcja na piwo”, ale wiele osób było oburzonych tą formą promocji. Nawet zostało złożone doniesienie do prokuratury na zarząd Żabki w tej sprawie.  

Rząd pracuje nad zmianą prawa w zakresie reklamy alkoholu, w tym piwa

Jednak te formy promocji trunków mają zostać ukrócone. Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami w prawie określającymi zasady promocji napojów alkoholowych oraz zaostrzenie sankcji karnej za prowadzenie nielegalnej promocji i reklamy napojów alkoholowych. Projekt ustawy już trafił do konsultacji społecznych.

Najważniejsza z proponowanych zmian dotyczyłaby ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Rząd chce w niej doprecyzować jaki rodzaj promocji alkoholu byłby nielegalny. Poza obecnie obowiązującymi zakazami, doszedłby także zakaz sprzedaży napojów alkoholowych z zastosowaniem upustów, rabatów, bonifikat, pakietów i programów lojalnościowych, darowizn, nagród, wycieczek, gier losowych, zakładów wzajemnych, wszelkich form użyczeń, transakcji wiązanych, wszelkiego rodzaju talonów i bonów oraz udzielania innych niewymienionych z nazwy korzyści majątkowych lub osobistych dla nabywcy napojów alkoholowych.

– Uszczegółowienie definicji działalności będącej promocją napojów alkoholowych ma na celu wykluczenie wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie oraz wyeliminowanie negatywnych oddziaływań, w których konsekwencji spożycie alkoholu może się zwiększać – wyjaśnia Wojciech Konieczny.

Zakaz reklamowania alkoholu będzie rozszerzony także na promocję piwa

Rząd chce także ujednolić przepisy o zakazie promocji wszystkich napojów alkoholowych poprzez rozszerzenie go również na zakaz promocji piwa.

– W strukturze spożycia napojów alkoholowych w kraju piwo, rok do roku, odpowiada za ponad 50 proc. spożytego alkoholu. Według najnowszych danych za 2023 r. 53,8 proc. alkoholu społeczeństwo polskie spożyło pijąc piwo – podaje resort zdrowia.

Wyższe kary za nielegalną promocję piwa

Rząd proponuje także zaostrzenie kar za złamanie zakazu promocji alkoholu. Obecnie przestępstwo to zagrożone jest grzywną w wysokości od 10 000 do 500 000 złotych. W projekcie ustawy zaproponowano podniesienie minimalnej oraz maksymalnej wysokości kary grzywny odpowiednio na od 20 000 do 750 000 zł oraz uzupełnienie katalogu kar o ograniczenie wolności, z możliwością zastosowania obu kar łącznie.

Organizacje handlowe mają zastrzeżenia dot. zaostrzenia zakazu promocji alkoholu

W ramach konsultacji społecznych do projektu ustawy, część organizacji już zgłosiła swoje wątpliwości dotyczące propozycji Ministerstwa Zdrowia. Duże kontrowersje budzą zaproponowane przez rząd przepisy o uniemożliwieniu stosowania rabatów i opustów na sprzedaż piwa.

Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHID) podkreśla, że w pełni zgadza się, że "nieuczciwe praktyki rynkowe należy zwalczać. Jednak natomiast ewentualne zmiany prawne powinny być sformułowane w sposób precyzyjny, zapewniający skuteczne egzekwowanie przepisów".

– Wprowadzenie projektowanego zakazu w takich warunkach jest niezasadne; w sytuacji, w której prawo nie reguluje cen produktów, nie jest możliwe wprowadzenie generalnego zakazu upustów i rabatów – wskazuje z kolei Konfederacja Lewiatan.

Organizacja uważa, że projektowane zmiany nie określają jasno czy odnosiłby się jedynie do konsumentów czy również do profesjonalnych transakcji między producentami i dystrybutorami napojów alkoholowych.

– Praktyki handlowe stosowane np. na poziomie profesjonalnego obrotu hurtowego, obejmujące stosowanie „upustów, rabatów, bonifikat i programów lojalnościowych” są normalnym zjawiskiem występującym w gospodarce wolnorynkowej, przyczyniają się do zwiększania konkurencyjności i wzrostu gospodarczego. Wejście w życie Projektu w obecnym brzmieniu będzie skutkować poważnymi zakłóceniami na rynku profesjonalnej dystrybucji napojów alkoholowych – zastrzega Konfederacja Lewiatan.

Na podobne problemy z interpretacją tych przepisów zwraca także POHID oraz Polska Izba Handlu.

Kiedy zakaz promocji piwa i abonamentów piwnych wejdzie w życie?

Ministerstwo Zdrowia chce, aby nowe zakazy dotyczące promocji alkoholu zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Pod warunkiem, że parlament i prezydent poprą takie zmiany.

TOP5 najbardziej drożejących produktów w maju. Nowy król drożyzny [RANKING]

Czas wakacji to okres, w którym wielu młodych osób odbywa praktyki w ramach przygotowania zawodowego. Ale za swoją pracę także muszą otrzymać odpowiednie wynagrodzenie. A sam pracodawca musi pamiętać o kilku obowiązkach zatrudniając młodocianych, także w ramach praktyk zawodowych do pracy w handlu.

Kiedy właściciel sklepu może zatrudnić lub przyjąć na praktykę ucznia?

Właściciel sklepu lub inny pracodawca może zatrudnić osobę nieletnia, która ukończyła co najmniej szkolę podstawową. Jest w wielu od 15. do 18. roku życia. Dodatkowo młodociany pracownik musi przedstawić świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca na danym stanowisku nie zagraża jego lub jej zdrowiu.

Warto także pamiętać, że nie można zlecać młodocianym pracownikom prac związanych z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, niewygodną pozycją ciała, zagrożeniem wypadkowym, szkodliwym działaniem czynników chemicznych, biologicznych czy pyłów.

Właściciel firmy musi również prowadzić ewidencję pracowników młodocianych. Takie zestawienie musi pokazać na żądanie inspektora z Państwowej Inspekcji Pracy.

Zatrudnienie młodocianego pracownika na praktyki ­– jaka forma umowy?

Umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego z młodocianym pracownikiem należy zawrzeć w formie pisemnej. W umowie należy zawrzeć następujące informacje:

• rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy)
• czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego
• sposób dokształcania teoretycznego
• wysokość wynagrodzenia.

Z młodym pracownikiem można także zawrzeć umowę zlecenie, ale wyłącznie do lekkich prac. W przypadku przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do pracy) obligatoryjna jest umowa o pracę. Należy także pamiętać, że zgodę na jej zawarcie musi wyrazić opiekun prawny.

Wynagrodzenia dla ucznia na praktykach zależy od średniego wynagrodzenia w gospodarce

Natomiast sama wysokość wynagrodzenia dla ucznia na praktykach jest uzależnione od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Zgodnie z prawem, płace dla praktykanta obliczana jest jako procent od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS.

W praktyce oznacza to, że skoro Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale 2025 r. ukazał się 9 maja, to nowe stawki obowiązują od 1 czerwca. Nowe kwoty minimalnego wynagrodzenia dla pracowników młodocianych będą obowiązywać w takim kształcie od czerwca do końca sierpnia.

Wysokość pensji dla praktykantów jest zależna także od klasy, w której uczy się młody pracownik. Zgodnie z prawem są to następujące progi:

• nie mniej niż 7% ww. wynagrodzenia w razie odbywania przyuczenia do wykonywania określonej pracy;
• nie mniej niż 8% ww. wynagrodzenia w I roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia;
• nie mniej niż 9% ww. wynagrodzenia w II roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia;
• nie mniej niż 10% ww. wynagrodzenia w III roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia.

Nowe stawki minimalnego wynagrodzenia dla ucznia na praktykach w sklepie we wakacje 2025

W tym miejscu należy dodać, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w I kwartale 2025 r. wyniosło 8 962,28 zł. A to oznacza, że w praktyce minimalne wynagrodzenie dla ucznia na praktykach w sklepie podczas tegorocznych wakacji wynosi:

• 627,36 zł dla osób odbywających przyuczenie do wykonywania zawodu;
• 716,98 zł dla uczniów I klasy;
• 806,61 zł dla uczniów II klasy;
• 896,23 zł dla uczniów III klasy;

Warto także pamiętać o dwóch kwestiach. Po pierwsze, podane kwoty to wynagrodzenie brutto. A zatem od niego należy jeszcze odprowadzić podatek i składki na ZUS. Po drugie, są to to kwoty minimalne. Zatem pracodawca może wypłaci uczniom wyższą pensję. Od niego zależy czy będzie to wyższe wynagrodzenia zasadniczego, czy będzie to premia uznaniowa, np. za wyniki w pracy.

Płaca minimalna znowu w górę. Prezes Polskiej Izby Handlu alarmuje: tysiące sklepów zbankrutują

Refundację wynagrodzenia dla ucznia na praktykach

Właściciele sklepów powinni także pamiętać, że pracodawca może ubiegać się o refundację wynagrodzenia oraz składek na ubezpieczenia społeczne za młodocianego pracownika. Jednak kwota ta będzie równa wyłącznie minimalnemu wynagrodzeniu dla ucznia na praktykach. Na dodatek, można otrzymać zwrot kosztów za maksymalnie trzech młodocianych pracowników.

Wniosek o refundacje kosztów należy złożyć do Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP. Warto także sprawdzić czy zawód, do którego przyuczamy uczniów na praktykach znajduje się w wykazie zawodów istotnych dla województwa, w którym prowadzona jest działalność.

Pracownicy sezonowi na lato 2025: jak wygląda rynek i jakie są oczekiwania? Sprawdzamy!