Czy mikro i małe firmy hurtowe mają szansę na rozwój na polskim rynku?

Najmniejsi hurtowniczy nie posiadają one bowiem odpowiedniej siły do uzyskania konkurencyjnych warunków zakupu, mają trudności w realizacji zobowiązań finansowych, charakteryzują się niską rentownością, brakuje im kapitału na rozwój oraz mają ograniczone możliwości wspierania informacyjno-doradczo-marketingowego niezależnych placówek detalicznych. Do tego dochodzi jeszcze stale zmniejszająca się liczba klientów, obsługiwanych przez mikro i małe firmy hurtowe. Dlatego wiele z nich będzie w najbliższym czasie musiało dokonać trudnego, ale koniecznego wyboru między takimi działaniami prorozwojowymi, jak: uczestnictwo w procesie konsolidacji hurtu, łączenie sił z detalem w celu organizowania sieci handlowych, czy wreszcie specjalizacja branżowa.

Prowadzone przez Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur w Warszawie badania i analizy zmian zachodzących w handlu hurtowym pozwalają stwierdzić, że rodzimi pośrednicy hurtowi wiedzą obecnie znacznie więcej o potrzebie i korzyściach płynących z konsolidacji, niż na początku bieżącego stulecia. Mimo to istnieje nadal sporo przyczyn wstrzymujących ich przed podjęciem decyzji o uczestnictwie w procesach konsolidacji. Wynika to m.in. z: niekorzystnych warunków finansowych dyktowanych przez integratorów, braku odpowiedniego zaplecza logistyczno-magazynowego, braku odpowiednio dużego zasięgu działania, braku wypracowanych stałych i ścisłych kontaktów z klientami, silnego przywiązania do własnej firmy oraz strachu przed jej utratą po przystąpieniu do określonego porozumienia integracyjnego, na którą pracowali niekiedy przez całe zawodowe życie.

Mimo stosowania przez integratorów dość rygorystycznych kryteriów doboru, których część staje się w praktyce barierami uczestnictwa w procesach konsolidacji hurtu, po 2008 r. procesy te uległy znacznemu przyspieszeniu. Należy jednak podkreślić, że zachodzą one – jak dotychczas – głównie wśród wielobranżowych firm hurtowych o zasięgu krajowym i regionalnym, natomiast znacznie rzadziej – o zasięgu lokalnym oraz wśród hurtowników wyspecjalizowanych.

Nasuwa się zatem pytanie. Jeżeli część ze stosowanych kryteriów doboru (w tym zwłaszcza osiąganie relatywnie wysokich rocznych obrotów oraz posiadanie dużego zaplecza logistyczno-magazynowego) jest w praktyce barierami uczestnictwa w procesach konsolidacji, to jaka będzie przyszłość mikro i małych firm hurtowych, które nie sprostają wymogom dyktowanym przez integratorów. Prawdopodobnie sporo z nich ulegnie likwidacji lub ogłosi upadłość. Inne zostaną przejęte przez większych i silniejszych pośredników hurtowych. Część może się natomiast utrzymać na silnie konkurencyjnym rynku artykułów konsumpcyjnych (a nawet efektywnie działać), jeżeli zdecydują się na specjalizację.