Komisja Europejska zapowiada ostrą walkę z nieuczciwymi praktykami handlowymi

Komisja przedstawiła dziś wniosek w sprawie wprowadzenia zakazu najbardziej szkodliwych nieuczciwych praktyk handlowych dotyczących łańcucha dostaw żywności, aby zapewnić bardziej sprawiedliwe traktowanie¬ małych i średnich przedsiębiorstw spożywczych i gospodarstw rolnych. Ponadto we wniosku zawarto skuteczne przepisy dotyczące egzekwowania prawa: krajowe organy państw, w których stwierdzono naruszenia, mogą nakładać kary.

Wśród nieuczciwych praktyk, które mają być zakazane, wymienia się opóźnione płatności za produkty łatwo psujące się, anulowanie zamówień w ostatniej chwili, jednostronne zmiany warunków umowy lub zmiany tychże warunków z mocą wsteczną oraz żądania, aby dostawca płacił za zmarnowane produkty. Pozostałe praktyki będą dozwolone pod warunkiem, że zostaną z góry zawarte w sposób jasny i jednoznaczny w umowie pomiędzy stronami: nabywca zwraca dostawcy niesprzedane produkty spożywcze; nabywca pobiera od dostawcy opłatę za zagwarantowanie lub przedłużenie umowy o dostawę produktów spożywczych; dostawca ponosi koszty promowania lub wprowadzania do obrotu produktów spożywczych sprzedawanych przez nabywcę.

Zgodnie z wymogami wniosku Komisji państwa członkowskie mają obowiązek wyznaczenia organu odpowiedzialnego za egzekwowanie nowych przepisów. W przypadku dowiedzionego naruszenia odpowiedzialny organ będzie mógł nałożyć proporcjonalną i zniechęcającą karę. Ten organ egzekwowania prawa będzie mógł wszczynać dochodzenie z własnej inicjatywy lub w oparciu o skargę. W tym ostatnim przypadku składające skargę strony będą miały prawo zażądać zapewnienia im poufności i anonimowości, aby chronić swoją pozycję w relacji z partnerem handlowym. Komisja utworzy mechanizm koordynujący działania organów egzekwowania prawa, aby umożliwić im wymianę najlepszych praktyk.

Proponowane środki uzupełniają środki już obowiązujące w państwach członkowskich oraz kodeks postępowania przyjęty w ramach dobrowolnej inicjatywy dotyczącej łańcucha dostaw. Państwa członkowskie mogą podjąć dalsze kroki, jeśli uznają to za stosowne.

Wniosek Komisji przyjmie postać europejskiego aktu prawnego (dyrektywy) i zostanie teraz przedstawiony wraz z oceną skutków obydwu współprawodawcom: Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, w której zasiadają przedstawiciele rządów państw członkowskich.

Zdaniem KE, mniejsze podmioty gospodarcze zaangażowane w łańcuch dostaw żywności, w tym rolnicy, ponoszą konsekwencje nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez ich partnerów. Często nie mają one siły przetargowej ani alternatywnej drogi dostarczenia swoich produktów konsumentom.