Łańcuch wartości w branży spożywczej

Jak piszą eksperci Fundacji republikańskiej duża wartość płynąca z tego obszaru została doskonale wykorzystana przez duże sieci spożywcze oraz międzynarodowych producentów spożywczych, którzy posiadali doświadczenie zdobyte na innych rynkach w obsłudze tego procesu. Polskie niezależne sklepy, chcąc efektywniej wykorzystać efekt skali, łączyły się w grupy zakupowe  lub  sieci  franczyzowe.  Polscy  producenci  spożywczy musieli  szybko doskonalić swoje procesy, aby móc skutecznie konkurować z globalnymi graczami. Jednakże wielu z nich nie było w stanie tak szybko dostosować się do błyskawicznie zmieniającego się rynku i zostało wypartych przez globalnych graczy.

Rozwój i wdrażanie idei zarządzania, które wykraczają poza pojedynczy podmiot, przynosi nowe możliwości obniżenia kosztów, podwyższenia poziomu wydajności oraz kreowania potencjału przyszłych sukcesów przedsiębiorstwa. Podejście takie opiera się na obserwacji realnie współpracujących przedsiębiorstw wzdłuż tzw. łańcucha dostaw. Łańcuch dostaw to współdziałające w różnych obszarach funkcjonalnych firmy wydobywcze, produkcyjne, handlowe, usługowe oraz ich klienci, między którymi przepływają strumienie produktów, informacji i środków finansowych.

Można zaobserwować, że na rynku polskim producenci w większości stosują równolegle dwa systemy dystrybucji, zależnie od kanału detalicznego do którego kierują swoje wyroby:
    Bezpośrednie dostawy za pomocą własnej lub outsourcowanej logistyki do centrów dystrybucyjnych dużych sieci handlowych (kanał nowoczesny)
    Dostawy do sieci dystrybutorów i hurtowników, których zadaniem jest dostarczenie towarów do kanału sklepów małoformatowych.

Znaczna część producentów towarów spożywczych już odeszła lub odchodzi od koncepcji własnej dystrybucji produktów do sklepów małoformatowych, powierzając to zadanie hurtownikom. Przykładem takiego działania była sprzedaż przez Grupę Żywiec firmy dystrybucyjnej Distribev na rzecz firmy Orbico. Pozorną wadą takiego rozwiązania może być poczucie braku stałego nadzoru nad własnym produktem oraz realizacją dostawy. Takie postrzeganie będzie jednak bardziej cechą małych producentów wykorzystujących w celach dystrybucyjnych własne środki transportu, czyli producentów działających na rynkach lokalnych i operujących niewielkim wolumenem. Dla większych producentów zdecydowanie korzystniejszym, z ekonomicznego i operacyjnego punktu widzenia, będzie wybór operatora hurtowego, wyspecjalizowanego w magazynowaniu i dystrybucji produktów spożywczych.

Przewagą koncepcji dystrybucji zewnętrznej nad własną logistyką i dystrybucją są między innymi:
    Możliwość dotarcia do szerokiej sieci dystrybucji;
    Efektywność kosztowa wynikająca z połączenia dostaw od wielu producentów w jedną dostawę dla sklepu, co optymalizuje koszty transportu i przyjęcia towaru. Transport produktów jednego producenta dzielony jest z transportem produktów innych producentów, przez co koszt transportu zostaje efektywnie rozłożony na szereg producentów.
 Zarządzania ryzykiem  kredytowym  sklepów małoformatowych  przez wyspecjalizowanego partnera hurtowego.