Pandemia paliwem dla automatów paczkowych

Koronawirus mocno namieszał w handlu nie tylko w kwestii dostępności samych placówek handlowych, które w czasie pełnego lockdownu były w większości zamknięte, ale również w kwestii postrzegania ich przez konsumentów. Badacze z instytutu GfK Polonia, autorzy raportu "Handel 2020. Wpływ Covid­‑19 na handel 2020/2021" zauważają, że do tej pory konsumenci funkcjonowali we w miarę stabilnym układzie między kanałem online i offline. Część miała ściśle określone preferencje jeżeli chodzi o to, które produkty kupowała w poszczególnych kanałach. Pandemia poważnie zachwiała dotychczasowym schematem.

Jak zauważają eksperci z GfK, w pierwszych miesiącach pandemii odsetek gospodarstw domowych, który zrobił zakupy spożywcze w internecie wzrósł o 3,2 pp. Jeszcze bardziej dobitnie zmiany obrazuje wzrost odsetka gospodarstw domowych, które kupiły produkty z kategorii kosmetyków i chemii gospodarczej – wskaźnik ten urósł o ponad 10 pp. Od stycznia do kwietnia udział sektora FMCG w wartości całego rynku e­‑grocery w Polsce wzrósł z 1,1% do 1,4%. Zdaniem ekspertów to dużo, choć nie spodziewają się oni dwucyfrowego wzrostu na przestrzeni całego roku.

E­‑commerce w górę

Nowa rzeczywistość kształtuje również nowe postawy konsumenckie. Pandemia wymusiła otwarcie się części kupujących na nowe kanały, szczególnie kanał online. Badacze zwracają uwagę, że tzw. konsument postpandemiczny charakteryzuje się wysoką otwartością na nowości, to ten sam typ konsumenta, który 20 lat temu zaczął doceniać zalety handlu nowoczesnego – sieci oraz galerii handlowych. To klient stawiający na omnichannel i nie bojący się eksperymentować w procesie zakupowym.

Wszystkie te czynniki prowadzą do nieuchronnego wzrostu rynku e­‑commerce. Jak wysoki on będzie? Może sięgnąć nawet 20%, co spowoduje wzrost jego udziału w całym handlu detalicznym z 9 do ponad 11%. – Pewne rzeczy się już nie zmienią. W czasie pandemii wiele osób dokonało swoich pierwszych zakupów online w życiu. To spora grupa, z której część będzie robiła e­‑zakupy regularnie. Coraz więcej sklepów naprawdę wychodzi naprzeciw oczekiwaniom klientów oferując, zarówno łatwe i bezpieczne zakupy, ale również bardzo wygodne zwroty, szybki czas doręczenia czy obsługę klienta poprzez różne kanały. Dzięki temu jesteśmy w stanie przekonać do siebie więcej osób i sprawić, aby pozostali z nami na długo – mówi Wojciech Zięba, dyrektor e­‑commerce i omnichannel Decathlon Polska.

Żabka testuje samoobsługowy odbiór paczek

Kolejne firmy rozwijają więc rozwiązania omnichannelowe. Także sieci spożywcze. Od dłuższego czasu robi tak Auchan, który rozwija sieć lodówkomatów zarówno własnych, jak i zewnętrznych. Niedawno dołączyła do niego Żabka, która pilotażowo, w sklepie przy ul. Matyi w Poznaniu uruchomiła automatyczny punkt odbioru paczek. Firma od dawna umożliwia obsługę paczek w swoich placówkach, odbywa się to jednak z udziałem pracowników sklepu. Tylko w ubiegłym roku przez sklepy Żabki przeszło 12 mln paczek. „Znaczący wzrost zainteresowania możliwością odbioru lub zwrotu paczki w sklepach sieci Żabka zauważyliśmy w trakcie lockdownu. Mamy nadzieję, iż dzięki innowacyjnemu automatowi do obsługi paczek, którego testy trwają w sklepie przy ul. Matyi te wyniki będą jeszcze lepsze. Testowane rozwiązanie nie tylko pozwala nam na usprawnienie procesu odbioru i zwrotów przesyłek, ale także znacznie przyspiesza obsługę klientów odwiedzających nasze sklepy" – tłumaczy biuro prasowe sieci Żabka Polska, które podkreśla, że automat wykorzystuje miejsce, które do tej pory pozostawało w sklepach puste, czyli narożnik placówki.

Automat paczkowy pod drzwiami domu

Rozwój e­‑commerce to również zwiększone zapotrzebowanie na całą infrastrukturę łańcucha dostaw w tym kanale, w tym oczywiście na automaty paczkowe i lodówkomaty do przechowywania produktów spożywczych. Świadczy o tym chociażby tempo rozwoju Paczkomatów, największej tego typu sieci w Polsce, której operatorem jest InPost. Tylko w pierwszym półroczu firma ustawiła ich, aż 700. – Konsumenci są coraz bardziej wymagający, dobór dostaw i kanałów zakupów jest w tym momencie bardzo zróżnicowany. Jeżeli detaliści nie wejdą we wszystkie kanały dostaw to stracą część potencjalnego rynku. A wiemy ze automaty paczkowe bardzo dobrze przyjęły się wśród polskich konsumentów – mówi Piotr Kraśnicki, dyrektor sprzedaży Modern Expo, specjalizującej się w aranżacji konceptów sklepowych oraz produkcji wyposażenia. Dodaje, że w dobie pandemii, mimo chęci interakcji z innymi ludźmi, konsumenci czuli się w sklepach niepewnie, jednocześnie domagając się jak najszybszej i jak najtańszej dostawy produktów w kanale online. Stąd też firma od pewnego czasu rozwija swoją linię automatów paczkowych, obecnie dysponuje trzema rodzajami takich urządzeń.

Jednym z nich jest terminal odbierania przesyłek, służący przede wszystkim do odbioru zakupów zrobionych przez internet lub w sklepie (w tym drugim przypadku ustawiany jest przy samej placówce). Kontrola nad takim terminalem odbywa się poprzez zintegrowaną platformę w chmurze. Drugim rozwiązaniem jest terminal freshbox. Ta technologia posiada trzy warianty temperatury (pokojowa, chłodzenie i mrożenie). W każdej z kolumn freshboxa można ją ustawić indywidualnie. Czas włączania i wyłączania opcji chłodzenia można kontrolować przez internet. Automat jest w stanie osiągnąć właściwą temperaturę w 20 minut. Trzeci model to terminal pocztowy, który umożliwia nadanie (bądź zwrot produktu) oraz odebrania przesyłek. Jest to sprzęt, który może znajdować się na zewnątrz, jak i wewnątrz. Posiada kamerę która pozwala kontrolować bezpieczeństwo wokół urządzenia.

Modern Expo rozwija także linię automatów Loko, która charakteryzuje się przestronną modułowością oraz jest zintegrowana z telefonem użytkownika poprzez aplikację, umożliwiającą bezkontaktową obsługę terminalu. Co ciekawe, możliwe jest zainstalowanie go przy bramie własnego domu, dzięki czemu wszystkie przesyłki, w tym żywność będzie można odbierać o dowolnej godzinie.

Kraśnicki zauważa, że pandemia koronawirusa to wielki test dla całego segmentu e­‑commerce i nietradycyjnych kanałów odbioru zakupów, takich jak terminale paczkowe czy usługa odbioru zakupów na sklepowym parkingu. – Obecna strategia nie odbiega od trendów, które zostały nakreślone już kilka lat temu – szybkość zakupów, personalizacja wyboru dostawy, zakupy bez straty czasu stania w kolejce, efektywne użycie zasobów. Terminale nie tylko pomagają zmniejszyć powierzchnie handlowe, przerzucając część sprzedaży do kanału online. Poprawiają również możliwości odbioru, ponieważ mogą być instalowane na osiedlach, w blokach, na stacjach benzynowych i parkingach. To odpowiedź na obecną sytuację, której skutki zostaną z nami także później. Do tej pory retailerzy mówili o wdrażaniu tych rozwiązań, teraz zostali zmuszeni do realnego wdrożenia w efekcie przeskakując parę lat w rozwoju – podsumowuje Piotr Kraśnicki.