Zakaz handlu w niedziele niezgodny z konstytucją?

Konstytucyjna zasada równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP) mówi, że wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się daną cechą (istotną w równym stopniu), mają być traktowane równo – a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Natomiast wejście w życie proponowanego projektu ustawy będzie oznaczało m.in., że:

•    zakazane będzie prowadzenie indywidualnej działalności handlowej w formie franczyzy, a dozwolone będzie pod własnym logo (dyskryminacja przedsiębiorców funkcjonujących w systemach franczyzowych),
•    zakazany będzie handel w placówkach handlowych, a dozwolony na stacjach benzynowych stanowiących w większości własność spółek z udziałem skarbu państwa (dyskryminacja formatów handlowych i nieuzasadniona pomoc spółkom publicznym),
•    zakazana będzie sprzedaż większości grup produktowych, a dozwolona będzie sprzedaż dewocjonaliów (dyskryminacja ze względu na branżę i format handlowy),
•    zakazana będzie praca w placówkach handlowych, a możliwa bądź obowiązkowa będzie w innych sektorach gospodarki (dyskryminacja ze względu na miejsce zatrudnienia).

W rezultacie, projekt spowoduje ograniczenie swobody życia i działania wyłącznie części przedsiębiorców i części obywateli. 

Po analizie projektu i jego Uzasadnienia można mieć również istotne wątpliwości co do zgodności podstawowych założeń projektu z zasadą zaufania obywateli do państwa i pewności prawa (art. 2 Konstytucji RP). Projekt zawiera liczne wady legislacyjne i niespójności, przez co naruszona została zasada poprawnej legislacji. M.in. treść art. 3 Projektu jest sprzeczna za treścią art. 151 (9a) § 3 Kodeksu pracy, który stanowi, że „Praca w niedziele jest dozwolona w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności”. Projekt nie przewiduje także żadnych zmian kodeksu pracy w tym zakresie, co w praktyce będzie prowadziło do kolizji norm prawnych. 

- W uzasadnieniu do projektu nie rozważa się alternatywnych opcji regulacyjnych, które mogłyby być efektywniejsze i nieść ze sobą mniejsze koszty ekonomiczno-społeczne. Swojego rodzaju kompromisem wydaje się być przyznanie pracownikom prawa do decyzji w sprawie pracy w niedziele lub przyznanie dodatkowego wynagrodzenia za pracę w tym dniu. Dla niektórych osób, jak studenci, osoby samotne, emeryci, praca w niedziele nie stanowi problemu, a wręcz stanowi jedyną szansę na możliwość zarobkowania – mówi Radosław Knap, dyrektor generalny PRCH.