Interesuje Cię tematyka franczyzy? Koniecznie sprawdź nasz nowy portal franczyzawhandlu.pl - pierwsze źródło wiedzy dla franczyzobiorców i franczyzodawców.
***
Hasło transformacji technologicznej działa na wyobraźnię – aplikacje, kasy mobilne czy cyfrowi asystenci to domena najnowocześniejszych placówek handlowych. Konsumenci, zwłaszcza młodzi, niemal domagają się, żeby nowinki technologiczne wspomagały ich zakupy.
Dane firmy badawczej Harris Poll mówią, że niemal 9 na 10 przedstawicieli pokolenia Z i milenialsów uważa, że sztuczna inteligencja może usprawniać zakupy online i chce korzystać z tego typu rozwiązań. AI ma pomóc zwłaszcza w porównywaniu cen i wyszukiwaniu promocji. W ciemno można zakładać, że oczekują obecności nowinek technologicznych także w sklepach stacjonarnych.
Wiedza i pieniądze
Tylko jak z tym wszystkim ma sobie poradzić franczyzobiorca, który prowadzi dwa nieduże sklepy w średniej wielkości mieście? Takie nowinki (może poza aplikacją) z reguły są poza jego zasięgiem, bo zwyczajnie brakuje mu pieniędzy oraz wiedzy niezbędnych do ich wdrożenia, a franczyzodawca nie sprawi jemu (ani innym franczyzobiorcom) prezentu w postaci nowoczesnych rozwiązań.
O ile w przypadku twardej franczyzy zmiany technologiczne wprowadzać jest łatwiej, bo sklepy są bardziej ustandaryzowane i operują na podobnym poziomie, o tyle miękka franczyza to spora dowolność w zarządzaniu biznesem, a co za tym idzie, także procesem transformacji cyfrowej. Może się więc okazać, że nawet jeśli sieć, której działalność jest oparta na miękkiej franczyzie chciałaby zrobić w tej materii krok do przodu, to będzie on trudniejszy niż w przypadku sieci działających w modelu twardym. Często też sami franczyzobiorcy mogą być niechętni wobec zmian. Dlaczego?
– Wśród barier z pewnością należy wymienić niski poziom wiedzy, ale też niewystarczające zasoby finansowe do tego, aby płynnie dokonywać zmian. Te dwa czynniki powodują, że franczyzobiorcom czasem po prostu brakuje odwagi i determinacji, aby poprawiać technologię sprzedaży. Jedno jest pewne – w tym segmencie rynku jest bardzo dużo do zrobienia – mówi Bogdan Łukasik, prezes firmy Modern Expo.
Jego zdaniem to nie zaawansowana cyfryzacja ani inteligentne rozwiązania są kluczowe dla franczyzobiorców w obecnych czasach. Do ich głównych problemów należą rosnące koszty prowadzenia działalności, które powodują konieczność podnoszenia cen, a to z kolei przekłada się na mniejszą konkurencyjność wobec wielkich sieci. Klienci odpływają, wolumen zamówień spada, stawki w hurtowniach rosną, a marża kurczy się jeszcze bardziej. Prosta droga do katastrofy. Stąd też redukcja kosztów jest najważniejszym celem, którego realizację technologia powinna wspierać.
– W kolejnych krokach zadbałbym o automatyzację płatności, bo ona również ma wymiar oszczędnościowy, poprawę oddziaływania strefy zakupów impulsowych i podstawowy merchandising. Dopiero w kolejnym etapie szukałbym bardziej wyrafinowanych rozwiązań – mówi Łukasik.
Najpierw nowy aranż
Od czego zatem sposób zacząć redukcję kosztów? Od rearanżacji przestrzeni. Być może urządzenia w sklepie ustawione są w taki sposób, że pobierają zbyt dużo energii. W przypadku regałów chłodniczych (to one odpowiadają za zdecydowanie największe zużycie energii w sklepie) rekomenduje się ustawianie ich w jednej strefie. Zmniejsza to koszty instalacji, a także powoduje pracę w jednej, niższej niż w pozostałej części sklepu strefie temperaturowej. Warto unikać stawiania ich w pobliżu klimatyzacji oraz wentylacji. Ważna jest również eksploatacja – niezastawianie lodówek skrzynkami lub paletami, tak aby zapewnić im możliwość swobodnej pracy. Istotne jest też zadbanie o właściwą pracę agregatu, który z czasem może się przegrzewać. To z kolei może powodować zwiększony pobór mocy, a w konsekwencji poważną awarię. Meble muszą być również dopasowane do rodzaju oraz ilości asortymentu. Nie można ich bowiem przeładować, bo to również powoduje zwiększone zapotrzebowanie na energię. Czasem warto zrezygnować z części najsłabiej rotującego asortymentu, aby sprzęt działał w sposób optymalny.
Opłacać się może również renowacja niektórych elementów wyposażenia. Nie chodzi tu jednak tylko o wymianę poszczególnych części w lodówce, ale także zmianę zasad ich funkcjonowania. W ostatnich latach niektóre sieci – chociażby Biedronka – zdecydowały się na montaż drzwi do regałów chłodniczych, które pierwotnie były otwarte. To swego rodzaju kompromis. Z jednej strony drzwi zatrzymują niską temperaturę wewnątrz urządzenia i powodują niższy pobór mocy, ale z drugiej pogarszają doświadczenie zakupowe, bo klient musi je otwierać i sięgać po towar.
Co ważne, zmiany muszą być wprowadzane stopniowo. – Zbyt duży przeskok to chaos, bałagan i prosta droga do kłopotów. Dziś w wielu placówkach zrzeszonych w miękkich sieciach franczyzowych należy zacząć od renowacji wybranych elementów wyposażenia, przeprojektowania przestrzeni sprzedażowej i optymalizacji asortymentu. To jest podstawa. Rozwój placówki handlowej powinien następować krok po kroku – zaznacza prezes Modern Expo.
Pytany o przykład Żabki, która jako sieć franczyzowa doprowadziła niemal do perfekcji rozwój narzędzi cyfrowych, podkreśla, że to fenomen niemożliwy do zaszczepienia w innych, zwłaszcza mniej sformalizowanych, układach biznesowych. Twarda franczyza oznacza bardzo ścisłe powiązanie sklepu z siecią, przejawiające się niemal we wszystkich aspektach działalności: od wystroju placówki po rodzaj oferowanych towarów. Franczyzodawca ma bardzo duży wpływ na sposób prowadzenia biznesu. To pozwala na bardziej śmiałe wdrożenia technologiczne.
Co jednak najważniejsze, sklepy są na niemal identycznym poziomie wyjściowym, a to pozwala przeprowadzić wdrożenie na dużą skalę. W przypadku luźniejszej franczyzy najpierw potrzebne jest pewne ustandaryzowanie działalności, a dopiero potem implementacja technologii. – Od technologii w długim okresie nie uciekniemy. To są realne korzyści. Jeżeli jesteśmy w stanie z jednego miejsca kontrolować stany magazynowe, wolumen produktów na półce, ich rotację i dziesiątki innych wskaźników, to żyje się znacznie łatwiej. Jeszcze lepiej, gdy nasz system sam uzupełnia zapasy, kontroluje poziom zużycia energii czy, dzięki odpowiedniej aplikacji, podpowiada konsumentowi, co jeszcze powinien kupić – argumentuje Bogdan Łukasik.
Później sztuczna inteligencja
Wdrożenia technologiczne w zakresie urządzeń wykorzystywanych w sklepach to jedno, ale pozostaje też cała reszta, której klient może nie dostrzec. To chociażby automatyzacja procesu składania zamówień. Wewnętrzne badania przeprowadzone przez Grupę Eurocash wykazały, że kierownicy sklepów większość swojego czasu pracy poświęcają na generowanie zamówień, które zwykle opierają na własnych prognozach i wiedzy. – Przejście na model zamówień automatycznych przy wsparciu AI pozwoli na optymalizację czasu pracy oraz lepiej dostosuje ilość zamówionego towaru do potrzeb sprzedażowych danej placówki, przyczyniając się tym samym do zminimalizowania strat finansowych sklepu i marnowania produktów spożywczych – tłumaczy Grupa Eurocash, która implementuje tego typu rozwiązanie w Delikatesach Centrum.
Poza tym Eurocash planuje również wdrożenie aplikacji do zarządzania operacjami dla franczyzobiorców oraz rozwijanie platformy eurocash.pl, która wraz ze zintegrowaną aplikacją mobilną tworzy obecnie jedną z największych platform B2B dla lokalnego handlu w Polsce. Daje ona możliwość składania zamówień w systemie 24/7, automatyzację procesu rozliczeń i fakturowania czy monitoring dostaw, co pomaga zoptymalizować czas i usprawnić pracę detalistów. Wszystko to jest jednak możliwe tylko dzięki silnym związkom między siecią a detalistą, czyli w przypadku twardej franczyzy.
Technologiczne utwardzanie
Jednocześnie to technologie mogą być doskonałym narzędziem do tzw. utwardzania franczyzy. Dzięki połączeniu sklepów systemem IT, rozwiązaniom usprawniającym zarządzanie czy elektronicznym zamówieniom franczyzodawca zyskuje narzędzia do analizowania pracy placówki, jej sprzedaży i polityki rabatowej. Pogłębiona wiedza daje możliwość zwiększenia kontroli i skutecznej egzekucji warunków umowy. Oczywiście wszystkie te rozwiązania służą nie tylko organizatorowi systemu, ale także franczyzobiorcy, który jest w stanie efektywniej zarządzać sklepem i oferować lepsze promocje klientom.
Powyższy artykuł pochodzi z nr 1/2024 magazynu "Wiadomości Handlowe". Zostań naszym prenumeratorem.
***
Interesuje Cię tematyka franczyzy? Koniecznie sprawdź nasz nowy portal franczyzawhandlu.pl - pierwsze źródło wiedzy dla franczyzobiorców i franczyzodawców.
