Jakie będą koszty nowego rządowego wsparcia dla gastronomii i części handlu?

W poniedziałek do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Jak podano w uzasadnieniu, w związku z dynamiczną sytuacją epidemiczną i wprowadzeniem kolejnych zasad bezpieczeństwa, które mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się Covid-19, ograniczone zostało funkcjonowanie niektórych gałęzi gospodarki. Obostrzeniami zostały objęte branże, których działalność może sprzyjać rozprzestrzenianiu się pandemii w wyniku zwiększonej mobilności społeczeństwa i liczby kontaktów społecznych, w tym branża gastronomiczna, fitness, targowa, estradowa, filmowa, rozrywkowa i rekreacyjna, fotograficzna i fizjoterapeutyczna.

Większość z nich nadal odczuwa negatywne skutki wywołane ograniczeniami na początku pandemii w marcu-kwietniu 2020 r., a obecnie muszą sprostać kolejnym wyzwaniom wywołanym walką z Covid-19. Przykładowo, branża gastronomiczna nie może obecnie prowadzić działalności stacjonarnej.

Ograniczenie funkcjonowania przedsiębiorstw może przełożyć się na istotny spadek przychodów i utratę płynności finansowej, a w konsekwencji zagrozić dalszemu ich funkcjonowaniu, w tym ryzyko likwidacji miejsc pracy. Środki zapobiegawcze podejmowane w celu zahamowania rozprzestrzeniania się Covid-19 wpłynęły ponadto na zmianę zachowania konsumentów, powodując dodatkowy spadek obrotów firm i związane z tym konsekwencje, w tym problemy z płynnością finansową oraz wywiązywaniem się ze zobowiązań publicznoprawnych.

Wiele rozwiązań mających na celu wsparcie najbardziej poszkodowanych firm, zwłaszcza branży turystycznej, zostało już wdrożonych. Istnieje pilna potrzeba udzielenia dalszego wsparcia dla form działalności gospodarczej, najbardziej dotkniętych obostrzeniami nakładanymi w związku z Covid-19.

Celem projektu jest udzielenie wsparcia przedsiębiorstwom działającym w branżach, które znalazły się w trudnej sytuacji w związku z nowymi zasadami bezpieczeństwa, czy też ponoszących koszty związane z obostrzeniami sanitarnymi skutkującymi spadkiem frekwencji np. na targowiskach. Wprowadzenie dalszych, szczególnych rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom gospodarczym i utrzymanie miejsc pracy.

Zawieszenie opłaty targowej w 2021

Proponuje się zawieszenie poboru opłaty targowej w roku 2021. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż. Opłacie tej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach.

Zwolnione z niej są także osoby i jednostki, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach. Oznacza to, że opłata ta pobierana jest niemal wyłącznie od drobnych przedsiębiorców, nieposiadających infrastruktury handlowej, dokonujących sprzedaży osobiście, przy pomocy członków rodziny lub pojedynczych pracowników. Dla takich podmiotów konieczność uiszczania choćby niewysokich opłat jest odczuwalnym obciążeniem. W związku z tym brak konieczności uiszczania tej opłaty byłby odczuwalnym wsparciem.

Opłata targowa stanowi dochód gminy. Od decyzji gminy zależy zarówno czy opłata będzie w ogóle pobierana oraz w jakiej wysokości i na jakich zasadach będzie wyliczana. W 2019 r. dochody z opłaty targowej uzyskało 1649 gmin na 2477 ogółem. W wielu gminach był to wpływ rzędu kilkuset-kilku tysięcy złotych (mniej niż połowa gmin osiągnęła kwotę powyżej 20 tys. zł).

Przy czym należy podkreślić, że dla części gmin posiadających duże targowiska lub o charakterze uzdrowiskowym/turystycznym wpływy z opłaty są istotną pozycją budżetową.
Projekt przewiduje dla gmin rekompensatę, ze środków Funduszu Przeciwdziałania Covid-19, dochodów utraconych z tytułu braku opłaty targowej w 2021 r. Ze względu na fakt, że w niektórych gminach dochody z tytułu opłaty targowej nie są wysokie, projekt przewiduje zwrot dochodów w przypadku, gdy przekraczały one w danej gminie 10 tys. zł. Za punkt odniesienia przyjmuje się rok 2019.

W 2019 r. opłatę targową faktycznie pobrało 1649 gmin. Z tego dla 877 gmin wpływy z tytułu opłaty targowej wyniosły powyżej 10 tys. zł, natomiast w przypadku 772 gmin wpływy nie przekroczyły tej kwoty. Łączne wpływy wszystkich gmin z opłaty targowej w 2019 r. wyniosły 139 337 182,31 zł. Natomiast 772 gminy poniżej progu 10 tys. zł rocznie, miało wpływy łącznie na poziomie 2 293 352,76 zł.

Terminy składania wniosków o udzielenie wsparcia 

Zgodnie z projektowanym przepisem osoby uprawnione do skorzystania ze wsparcia mają czas na złożenie wniosku do dnia 10 czerwca 2021 r. Może one być udzielane do dnia 30 czerwca 2021 r.

W projekcie zaproponowano, aby ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia z pewnymi modyfikacjami niezbędnymi do prawidłowej realizacji ustawy o Covid-19.
Proponuje się, aby przepisy dotyczące jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego i zwolnienia z opłacania składek ZUS za listopad 2020 r. weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Ponadto proponuje się, aby przepisy dotyczące zmiany w dofinansowaniu części kosztów prowadzonej działalności gospodarczej oraz zmiany w obszarze pożyczki przeznaczonej na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy weszły w życie z mocą od dnia 31 marca 2020 r.

Skutki społeczno-gospodarcze
Zwolnienie z ZUS za listopad 2020 r. będzie generowało następujące skutki finansowe, m.in. w takich segmentach jak:
Liczba płatników/ koszt jednorazowego świadczenia

• sprzedaż detaliczna odzieży - 21 456 / 85 mln zł;
• sprzedaż detaliczna żywności na straganach i targowiskach - 5 600 / 6,59 mln zł;
• sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych na straganach i targowiskach - 12 348 / 10,05 mln zł;
• sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów na straganach i targowiskach - 7 542 / 7,08 mln zł;
• restauracje - 39 010 / 197,20 mln zł;
• ruchome placówki gastronomiczne - 2 488 / 4,40 mln zł;
• pozostała działalność gastronomiczna - 2 418 / 13,99 mln zł;
• przygotowywanie i podawanie napojów -  4 257 / 8,34 mln zł.

 

Szacunkowe koszty świadczenia postojowego
Liczba płatników/ koszt jednorazowego świadczenia

• sprzedaż detaliczna odzieży - 20 022 / 41,65 mln zł;
• sprzedaż detaliczna żywności na straganach i targowiskach - 5 550 / 11,54 mln zł;
• sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych na straganach i targowiska - 12 231 / 25,44 mln zł;
• sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów na straganach i targowiskach - 7 421 / 15,44 mln zł;
• restauracje - 32 046 / 66,66 mln zł;
• ruchome placówki gastronomiczne - 2 385/ 4,96 mln zł;
• pozostała działalność gastronomiczna - 2 210 / 4,60 mln zł;
• przygotowywanie i podawanie napojów - 3 851 / 8,01 mln zł.